Temeller

Temel veri tipleri ve temel operasyonlar ile başlayalım.

Başlarken

Elixir Kurulumu

Her işletim sistemi için uygun kurulum talimatlarını elixir-lang.org sitesinde Elixir Kurulumu bulabilirsiniz.

Elixir yüklendikten sonra aşağıdaki komut ile kolayca kurulu sürümü doğrulayabilirsiniz.

% elixir -v
Erlang/OTP {{ site.erlang.OTP }} [erts-{{ site.erlang.erts }}] [source] [64-bit] [smp:4:4] [ds:4:4:10] [async-threads:10] [hipe] [kernel-poll:false] [dtrace]

Elixir {{ site.elixir.version }}

Etkileşimli (İnteraktif) Modu Deneyelim

Elixir iex isimli, Elixir ifadelerini kolayca çalıştırmanız için etkileşimli (interaktif) bir kabuk ile birlikte gelir.

iex komutunu çalıştıralım:

Erlang/OTP {{ site.erlang.OTP }} [erts-{{ site.erlang.erts }}] [source] [64-bit] [smp:4:4] [ds:4:4:10] [async-threads:10] [hipe] [kernel-poll:false] [dtrace]

Interactive Elixir ({{ site.elixir.version }}) - press Ctrl+C to exit (type h() ENTER for help)
iex>

Birkaç basit ifade yazmayı deneyelim:

iex> 2+3
5
iex> 2+3 == 5
true
iex> String.length("The quick brown fox jumps over the lazy dog")
43

Henüz birşey anlamadıysanız endişe etmeyin, ama umarım bir fikir edinmişsinizdir.

Temel Veri Tipleri

Tam Sayılar (Integers)

iex> 255
255

Binary, octal, and hexadecimal sayı desteği dahili olarak gelmektedir:

iex> 0b0110
6
iex> 0o644
420
iex> 0x1F
31

Ondalıklı Sayılar (Floats)

Elixir de ondaklı sayılarda en az bir rakamdan sonra ondalıklı sayı gelmelidir. Toplamda 64 bit tutulan çifte duyarlı (double precision) sayılarını destekler:

iex> 3.14
3.14
iex> .14
** (SyntaxError) iex:2: syntax error before: '.'
iex> 1.0e-10
1.0e-10

Mantıksal Tipler (Booleans)

Elixir de mantıksal true ve false değerleri bulunur; false ve nil dışında herşey true olarak kabul edilir:

iex> true
true
iex> false
false

Atomlar

Bir atom, değeri adı olan bir sabittir. Eğer Ruby’e aşina iseniz sembollere benzer:

iex> :foo
:foo
iex> :foo == :bar
false

Mantıksal true ve false değerleri aynı zamanda atom olarak sırasıyla :true ve :false olarak ifade edilir.

iex> is_atom(true)
true
iex> is_boolean(:true)
true
iex> :true === true
true

Modül isimleri aynı zamanda Elixir içerisinde birer atomdur. MyApp.MyModule geçerli bir atomdur. Hatta böyle bir modül henüz beyan edilmemişse bile.

iex> is_atom(MyApp.MyModule)
true

Atomlar aynı zamanda Erlang kütüphanelerine erişmek için de kullanılır.

iex> :crypto.strong_rand_bytes 3
<<23, 104, 108>>

Stringler

Elixir içinde stringler UTF-8 olarak kodlanmış ve çift tırnak ile çevrelenmiştir:

iex> "Hello"
"Hello"
iex> "dziękuję"
"dziękuję"

Stringler line-break ve escape karakteri destekler:

iex> "foo
...> bar"
"foo\nbar"
iex> "foo\nbar"
"foo\nbar"

Elixir aynı zamanda karmaşık veri tipleri içerir. Koleksiyonlar ve Fonksiyonları öğrendiğimiz zaman bu konuda daha çok şey öğreneceğiz:

Temel Operasyonlar

Aritmatik

Elixir + -,* ve / olarak beklediğimiz temel operatörleri destekler. Önemli bir not, / operatörü her zaman ondalıklı tipinde döner:

iex> 2 + 2
4
iex> 2 - 1
1
iex> 2 * 5
10
iex> 10 / 5
2.0

Eğer tamsayılarda bölme veya kalan bulma işlemleri yapmak gerekiyorsa, Elixir bunun için iki yardımcı fonksiyon ile birlikte gelmektedir:

iex> div(10, 5)
2
iex> rem(10, 3)
1

Mantıksal Operatörler (Boolean)

Elixir ||, &&, ve ! mantıksal operatörleri sağlar. Bunlar her tipi destekler:

iex> -20 || true
-20
iex> false || 42
42

iex> 42 && true
true
iex> 42 && nil
nil

iex> !42
false
iex> !false
true

İlk argümanı mutlaka mantıksal değer (true yada false) olması gereken 3 ek operatör bulunmaktadır:

iex> true and 42
42
iex> false or true
true
iex> not false
true
iex> 42 and true
** (ArgumentError) argument error: 42
iex> not 42
** (ArgumentError) argument error

Karşılaştırmalar

Elixir birçok karşılaştırma operatörü ile birlikte gelir: ==, !=, ===, !==, <=, >=, < ve >.

iex> 1 > 2
false
iex> 1 != 2
true
iex> 2 == 2
true
iex> 2 <= 3
true

Tamsayı ve ondalıklı sayılarıda kesin tip karşılaştırmalar için === operatörü kullanılabilir:

iex> 2 == 2.0
true
iex> 2 === 2.0
false

Elixir’in önemli bir özelliği de, iki değişken tipini karşılaştırabiliyor olmasıdır. Sıralama işlemleri için kolaylık sağlar. Aşağıdaki sıralamayı ezberlemek gerekmez ama bunun farkında olmakta yarar vardır:

number < atom < reference < function < port < pid < tuple < map < list < bitstring

Tüm bunlar başka dillerde bulamayacağınız, ilginç fakat tamamen geçerli bir sonuca yol açar:

iex> :hello > 999
true
iex> {:hello, :world} > [1, 2, 3]
false

Stringlere Şablonları (Interpolation)

Eğer siz Ruby kullandıysanız, string şablonları (interpolation) Elixirin yöntemi tanıdık gelecektir:

iex> name = "Sean"
iex> "Hello #{name}"
"Hello Sean"

Stringleri Birbirine Ekleme (Concatenation)

Stringler birbirine <> operatoru kullanılarak bağlanabilir:

iex> name = "Sean"
iex> "Hello " <> name
"Hello Sean"
Caught a mistake or want to contribute to the lesson? Edit this lesson on GitHub!